Gayrimenkul yatırımı yapmak isteyenlerin en çok merak ettiği konulardan biri de yatırım amaçlı gayrimenkulün nasıl değerlendirileceğidir. Bu tür gayrimenkuller kira geliri veya değer artış kazancı ya da her ikisini birden elde etmek amacıyla elde tutulan gayrimenkullerdir. Ayrıca bu tür gayrimenkuller işletmenin sahip olduğu diğer varlıklardan büyük ölçüde bağımsız nakit akışları yaratır.
Yatırım amaçlı gayrimenkulün değerlendirilmesi hem alım hem de satım aşamasında önemlidir. Alım aşamasında yatırımcının gayrimenkulün gerçek değerini belirlemesi ve uygun fiyatla satın alması gerekir. Satım aşamasında ise yatırımcının gayrimenkulün piyasa değerini takip etmesi ve en uygun zamanda satış yapması gerekir.
Yatırım amaçlı gayrimenkulün değerlendirilmesinde kullanılan yöntemlerden bazıları şunlardır:
Maliyet Yaklaşımı
Bu yöntemde gayrimenkulün yeniden inşa edilmesi veya edinilmesi durumunda ortaya çıkacak maliyetler hesaplanır. Bu maliyetlere arsa değeri, inşaat maliyeti, geliştirme maliyeti ve amortisman gibi unsurlar dahildir. Bu yöntem, yeni veya özel nitelikli gayrimenkuller için daha uygundur.
Gelir Yaklaşımı
Bu yöntemde gayrimenkulün gelecekte sağlayacağı nakit akışları tahmin edilir ve bugünkü değere indirgenir. Bu nakit akışlarına kira geliri, işletme giderleri, boşluk oranı ve satış geliri gibi unsurlar dahildir. Bu yöntem, kira geliri elde edilen gayrimenkuller için daha uygundur.
Piyasa Yaklaşımı
Bu yöntemde gayrimenkulün benzer özelliklere sahip diğer gayrimenkullerle karşılaştırılması yapılır. Bu karşılaştırmada kullanılan kriterlere arsa büyüklüğü, konum, yaş, kalite, kullanım amacı ve piyasa koşulları gibi unsurlar dahildir. Bu yöntem, piyasada yeterli sayıda benzer gayrimenkul bulunan durumlar için daha uygundur.
Yukarıda belirtilen yöntemlerden biri veya birkaçı kullanılarak yatırım amaçlı gayrimenkulün değerlendirilmesi yapılabilmektedir. Ancak bu yöntemlerin her birinin avantaj ve dezavantajları olduğu unutulmamalıdır. Ayrıca yatırımlık gayrimenkullerin değeri zaman içinde değişebileceği için düzenli olarak güncellenmesi gerekmektedir. Ayrıca bu tür gayrimenkullerin değerlendirilmesinde profesyonel bir yardım almak da yararlı olabilir.
Yatırım amaçlı gayrimenkulün değerlendirilmesi yatırımcının karlılık ve risk analizi yapmasına yardımcı olur. Yatırımcının gayrimenkulün gerçek değerini bilmek yatırım kararını verirken daha doğru ve sağlıklı bir şekilde hareket etmesini sağlar. Ayrıca bu tür bir gayrimenkulün doğru değerlendirilmesi finansal raporlama ve vergilendirme açısından da önemlidir. Bu nedenle yatırım amaçlı gayrimenkulün değerlendirilmesine gereken özen ve dikkat gösterilmelidir.
